Trở Ra Miền Bắc (2)

Truyện dài của Lu Hà phần 2

Thằng Đức tiễn tôi lên tận trung đoàn, trước khi đi tôi cũng tới lán của Hoa để chào từ biệt, chỉ còn biết nói: Chuyến này ra Bắc non sông cách trở chả biết lúc nào trở lại để làm thơ với Hoa, thôi tùy duyên vậy, nếu có dịp ta lại gặp nhau. Chỉ biết chúc Hoa và các bạn gái một ngày không xa ca khúc khải hoàn trở về quê mẹ. Hiệp định Paris đã ký kết rồi, chắc không còn bom đạn nữa. Tôi không dám hẹn hò với Hoa để cho Hoa hy vọng hụt, nhớ mong tôi. Sau đó ra đi thẳng đến trung đoàn. Tại đây gặp lại anh Mạnh từng là y sĩ bệnh xá, vì can tội trực đêm ngủ gật để chết một ca bệnh nhân sốt rét ác tính nặng, nên bị giáng xuống đại đội làm lính công binh. Sau này có tiến bộ, anh Mạnh lại được điều về trung đoàn. Anh Mạnh cũng thích làm thơ, có trí nhớ kỳ lạ. Anh có tài kể chuyện Tây Du Ký từng chương hồi thao thao bất tuyệt, còn tôi là chuyện Thủy Hử. Tôi có làm thơ rằng:

CHƯƠNG IV. Trở Ra Miền Bắc (1)

Truyện dài của Lu Hà phần 1

Kỷ luật nhà binh thật là hà khắc, nhất là quân đội cộng sản Bắc Việt. Trai gái luôn ở bên nhau, hai phần ba là nữ, một phần ba là nam. Tuy rằng lán nam lán nữ cách nhau một cái sân khá rộng, giữa là ban chỉ huy đại đội, y tá, liên lạc viên kiêm điếu đóm hầu hạ cơm nước cho các thủ trưởng. Chỉ có chiều tối là cánh đàn ông thuộc loại gà trống cựa sang thăm cánh đàn bà thuộc loại gà mái tơ. Nhưng tôi chưa hề thấy gà trống nhảy mái bao giờ. 9 giờ tối ai về lán ấy im ắng lạnh ngắt như tờ. Lính gác đêm rất hiếm khi bắt gặp chàng nào nàng nào nửa đêm giả vờ đi xia để hẹn hò với nhau.

Tôi Đã Trưởng Thành (8)

Truyện dài của Lu Hà phần 8

Có thể lắm linh hồn tôi đã từng lạc xuống dong chơi ở thế giới bên kia, tôi đã đi qua phố chợ, thị trấn xầm uất xa lạ nào đó. Ngày xưa khi còn bé vào năm học lớp 4 tôi đã từng đến nhà thằng Dũng, thằng Trấn con, thằng Du chơi . Mẹ thằng Dũng nhớ mặt tôi, đã xui khiến thằng Dũng khi đến thăm đại đội của tôi, do linh tính thần giao cách cảm, nó không thiết tha gì ăn uống với chuyện yến tiệc linh đình mà hỏi thăm chính trị viên Mười về tôi. Có thể lắm các cụ tổ tiên nhà tôi không cho tôi vào nhà, mà đuổi tôi về ngay dương thế.

Tôi Đã Trưởng Thành (7)

Truyện dài của Lu Hà phần 7

Kể cũng lạ từ khi đặt chân lên mảnh đất nam Lào, anh em đồng đội đều bị bệnh sốt rét cả, nhưng tôi thì không, cứ như nồi đồng cối đá vậy. Nhưng than ôi! Tránh làm sao được mệnh trời, tránh làm sao được các quy luật tự nhiên? Thời khắc đến thì tự nó sẽ đến, đến đá còn chảy mồ hôi huống chi là con người. Rồi một ngày, tôi bỗng thấy sa sẩm mặt mày choáng váng nằm lăn trên giường giữa lúc mùa hè nóng như đổ lửa mà tôi cảm thấy rét run lên cầm cập.

Tôi Đã Trưởng Thành (6)

Truyện dài của Lu Hà phần 6

Tôi ở trung đội công binh độc lập một thời gian khá dài, đời sống của tôi thật là nhàn nhã. Suốt ngày tôi chả phải làm lụng gì vất vả, không phải theo anh em đi sửa đường, phá đá, chặt cây, đắp kè, tôi chỉ có một nhiệm vụ là trau dồi học thêm tiếng Lào. Anh Ngụ nói tiếng Lào rất khá, nhiều lúc hai anh em nói chuyện với nhau bằng tiếng Lào. Anh Ngụ đáng lý ra lên cấp đại đội phó từ lâu, nhưng anh bị kỷ luật vì can tội vào bản đổi  lợn gà vịt ngan ngỗng cho lính tráng ăn, uống rượu say rồi lính tráng đánh nhau. Ngựa theo đường cũ anh Ngụ xử dụng luôn tôi làm công tác giao dịch đổi chác. Nhờ có tôi mà cả trung đội luôn có thịt cá rau xanh, quả ngọt ăn. Sức khỏe anh em trong đơn vị tăng lên rõ rệt, sức chiến đấu cao, hoàn thành nhiệm vụ suất sắc, các tuyến đường trọng yếu luôn được lưu thông. Sau đó tôi lại trở về ngầm K, anh Lưu cũng cho tôi thỉnh thoảng đi vào bản kiếm ăn thêm, tôi được phong quân hàm hạ sĩ.

Tôi Đã Trưởng Thành (5)

Truyện dài của Lu Hà phần 5

Ở ngầm K, hang đá sâu vài tháng thì tôi được chuyển về trung đội lưu động, lính tráng được trang bị ngoài súng đạn còn có cuốc bàn, cuốc chim, sà beng, kíp nổ, dây cháy chậm, thuốc nổ TNT... Chúng tôi đóng quân trong một ngôi chùa bỏ hoang, có hai lính chuyên trách về điện đài đánh rơ móc tặc tè tặc tè.

Tôi Đã Trưởng Thành (4)

Truyện dài của Lu Hà phần 4

Nước Lào có nguồn gốc từ vương quốc Lan Xang, người Việt quen gọi là triệu voi hay vạn tượng. Cái tên Lào là từ chữ Ai Lao mà ra. Lào là một nước trung lập, có biên giới sát với Việt Nam về phía đông, còn phía bắc sát Trung Quốc là hai quốc gia cộng sản tiểu bá và đại bá. Không như Thái Lan có liên minh quân sự với Hoa Kỳ. Bộ chính trị đảng cộng sản Việt Nam đã khôn khéo lợi dụng bản tính nhu nhược của Lào mà o ép khống chế họ. Nên mới có con đường mòn Hồ Chí Minh. Đoàn 559 và cả trung đoàn công binh thủ đô đã có mưu đồ toan tính sẽ mở thành đại lộ Hồ Chí Minh, cho xây dựng cầu cống, đổ đá và nhựa để lát đường. Con đường có từ bao giờ tôi không cần biết, cuối năm 1971 đã là môt con đường đất khá rộng có đoạn đủ chỗ cho hai làn xe xuôi chiều và ngược chiều song song với nhau đi lại.

Thơ Tình Chùm Số 1.204

Anh Thật Tuyệt Vời

tri ân nghệ sĩ Thu Hà

Trời ơi! Anh thật tuyệt vời

Cái gì anh cũng trọn lời nỉ non

Tuyết hồng chỉ thắm môi son

Ngôn từ sáng tạo vuông tròn nở hoa

Thơ Tình Chùm Số 1.203

Anh Đã Ghé Thăm

thơ với Trần Thu Hà

Cảm ơn anh đã ghé thăm

Cà phê bốc khói ngàn năm tơ tằm

Nhớ ai hết đứng lại nằm

Hằng Nga ẻo lả hương rằm anh ơi!

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 64

Đoạn Trường Sầu Ly (3)

Đoạn video số 3 khá dài mà cũng rất lâm ly thống thiết gồm 56 câu thơ. Xin trân thành cảm tạ nghệ sĩ Thu Hà đã diễn ngâm.

“ Xa xăm muôn dặm hải hà

Sớm trưa eo óc canh gà ngẩn ngơ

Mai đào ngơ ngác thẫn thờ

Tiết đông day dứt đôi bờ sông tương

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 63

Đoạn Trường Sầu Ly (2)

“ Xốn xang cá nước mặn mòi

Hậu phương tiền tuyến đầu ngòi cuối sông

Đêm nay trăng sáng mênh mông

Dừng chân tạm nghỉ cánh đồng cỏ tươi

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 62

Đoạn Trường Sầu Ly (1)

Chủ trương của tôi là quang vinh tiếng Việt, cổ võ tinh thần dân tộc uống nước nhớ nguồn. Chinh Phụ Ngâm do Đặng Trần Côn sáng tác hoàn toàn bằng chữ Hán Việt nghĩa là viết chữ Tàu nhưng đọc theo giọng Việt phát âm hoàn toàn khác hẳn với người Tàu, không giống như ngày nay học chữ Anh, Pháp, Đức vân vân và vân vân thì phải viết và phát âm hoàn toàn giống họ. Bà Đoàn Thị Điểm và ông Phan Huy Ích nghe nói là hai tác giả bản dịch Chinh Phụ Ngâm ra tiếng Việt bằng chữ Nôm theo thể thơ song thất lục bát hai người đó sống và chết cách nhau khoảng 70 năm. Bà Đoàn Thị Điểm thế hệ trước, còn ông Phan Huy Ích thế hệ đàn em sinh sau.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 61

Hồng Nhan Bạc Mệnh (7)

Nghệ sĩ Thu Hà đã ngâm video số 7, cũng là video cuối cùng tập thơ Hồng Nhan Bạc Mệnh. Video này dài nhất và cũng là video nghe mà lâm ly não nuột lòng người. Con gái Việt Nam bây giờ được tự do yêu đương không phải chịu cảnh cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy, cảnh làm lẽ mọn, hay cống tiến cho triều đình để làm cung nữ thị tỳ nô dịch nữa. Nhưng nạn tảo hôn, gả bán lấy chồng Đài Loan, Trung Hoa, Nam Hàn hay theo đường dây buôn người làm gái mãi dâm còn là vấn nạn của xã hội. Thôi chuyện nay tôi không bàn nhiều, vì các bạn còn biết nhiều. Tôi bàn về câu chuyện xưa cách chúng ta gần 300 năm về cảnh ngộ của cuộc đời cung nữ mà thi sĩ Ôn Như Hầu Nguyễn Gia Thiều đã viết bằng thể thơ song thất lục bát với tên gọi: Cung Oán Ngâm Khuc.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 60

Hồng Nhan Bạc Mệnh (6)

Video số 6 này Thu Hà ngâm thật là tuyệt vời. Đoạn Hồng Nhan Bạc Mệnh này dài 60 câu tôi nghe không thấy chán, càng nghe càng ham vì các câu thơ bìu ríu tha thiết quấn quít nhau vần điệu rất khít. Theo tôi có thể nói là chỉn chu về thanh luật lục bát. Nên tôi thích thú quá mà gõ luôn một tràng liên thanh cũng thơ lục bát tặng nghệ sĩ Thu Hà.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 59

Hồng Nhan Bạc Mệnh (5)

Không biết cái tai nghe của mọi người thế nào? Chứ công bằng thẳng thắn mà nói tôi nghe nghệ sĩ Thu Hà ngâm đoạn video số 5 này mà thấy lâm ly sầu thảm vô cùng. Tôi xin khẳng định một điều chắc chắn tai tôi không phải là loại tai trâu, cũng biết thưởng thức âm nhạc mà thương cho cuộc đời nàng cung nữ ngày xưa đầy bất hạnh oan trái khổ đau. Nàng chỉ là một thứ nô lệ tình dục, để thoả mãn những cơn dục vọng điên cuồng thú tính của bọn vua chúa quan quyền chứ có hay ho gì cái danh hiệu cung nữ vợ lẽ của vua.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 58

Hồng Nhan Bạc Mệnh (4)

Thật là hồi hộp, tôi nín thở lắng nghe Thu Hà diễn ngâm video số 4 bài thơ dài như một bản trường bi ai ca của tôi. Tôi viết hoàn toàn bằng lục bát, bằng hơi thở của dân tộc Việt từ thời xa xưa manh nha từ các dân tộc Mường,  Nùng, Chàm vân vân đã hát những bài ca dao rồi biến hóa dần thành thơ lục bát, những bản tình ca du dương ngấm vào máu thịt trải qua bao thế kỷ lầm than vận nước nổi trôi mà nghệ thuật hóa thành thể thơ lục bát điêu luyện tinh xảo về ý và vần điệu một cách lo rich thanh luật cao như ngày nay. Thật khôi hài cho những kẻ mài dùi khinh sử chuyên học chữ nho chỉ đề cao thơ đường luật của Tàu mà nô lệ hóa về văn hóa Khổng Khưu, coi thường vốn văn hóa tinh hoa của dân tộc mình, coi thường lục bát nôm na quê mùa. Lục bát tuy sinh sau đẻ muộn hơn song thất lục bát, nhưng sức sống trường tồn của thể loại này dẻo dai phải nói là cao hơn song thất lục bát. Song thất lục bát có nguy cơ bị thất lạc trong dân gian may thay lại được hồi sinh trở lại. Tôi cũng rất đắm đuối say xưa với thể thơ song thất lục bát và với tôi hai thể này tôi quen dùng như hai thanh bảo kiếm thơ ca. Hồi mới đầu làm thơ, tôi rất thích làm thơ đường luật và thơ 7 chữ theo lối tứ tuyệt trường thiên không đối câu đối chữ để tả tình và cả 8 chữ 5 chữ nữa. Bây giờ thì rất ít khi làm, và chỉ trau chuốt cho thơ lục bát.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 57

Hồng Nhan Bạc Mệnh (3)

Trước hết xin cảm tạ nghệ sĩ Thu Hà đã ngâm video số 3 tuyệt vời lắm. Đây là một đoạn thơ hơi khó hiểu, mặc dù tôi đã cảm xúc ra thơ lục bát ngôn ngữ thuần Việt. Còn theo bản song thất lục bát của cụ Nguyễn Gia Thiều tôi tin thiên hạ rất ít người hiểu nổi. Trừ những bậc tinh hoa cổ học, chữ nghĩa giắt đầy mình. Nên thơ cụ Nguyễn Gia Thiều làm ra theo tôi nghĩ rất điêu luyện tuyệt phẩm nhưng tiếc thay rất ít người ngâm thơ Cung Oán Ngâm Khúc. Tôi mới chỉ nghe Hồng Vân ngâm bài này rất lâu từ bản song thất lục bát. Nghệ sĩ Hồng Vân ngâm thành 8 chương đoạn hoàn toàn chỉ ngâm không có video làm nền làm cảnh.

Tôi sẽ viết bình giảng đoạn video này về nội dung giải nghĩa từng câu chữ lục bát. Cụ Ôn Như Hầu không may mắn được như Lu Hà là còn có mạng Internet để giải nghĩa thơ mình làm ra. Gần 3 thế kỷ nay hiếm hoi mới có một người ngâm. Hy vọng sau khi đọc xong bình giảng mọi người mới vỡ lẽ ra nhiều điều tưởng là rắc rối trong bài thơ lục bát của tôi hóa ra lại rất đơn giản dễ hiểu.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 56

Hồng Nhan Bạc Mệnh (2)

Các bạn đã xem video số 1 tả về kiếp hồng nhan bạc mệnh, chắc hẳn trong tai trong đầu phẳng phất dư âm, có còn cảm nhận ra và nghe thấy gì không?

Tiếng tiêu sáo trúc véo von

Tiếng người thiếu phụ nỉ non não nùng

Hồn mây thơ thẩn hãi hùng

Đoạn trường cánh hạc rợn rùng biển khơi

Thu Hà giọt lệ tuôn rơi

Khóc nàng cung nữ tả tơi phận mình

Chập chờn huyền ảo màn hình

Gần xa thổn thức hành tinh xoay vần

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 55

Hồng Nhan Bạc Mệnh (1)

Cám ơn nghệ sĩ Trần Thu Hà đã ngâm thơ lục bát dài. Bài trường ca ai oán khổ não của tôi với nhan đề “Hồng Nhan Bạc Mệnh“ tả về cảnh ngộ đời một người cung nữ tài sắc vẹn toàn, lúc đầu được vua chúa yêu rất sủng ái sau bị bỏ rơi, ghẻ lạnh. Tôi đã cảm xúc phỏng theo bài thơ song thất lục bát dài của thi sĩ Nguyễn Gia Thiều có tên gọi là “Cung Óan Ngâm Khúc“. Tiên sinh vốn dĩ là con trai của  quận chúa Quỳnh Liên cháu ngoại chúa Trịnh Hy Tô. Xuất thân một võ quan được phong tới chức Ôn Như Hầu, ông lại rất giỏi tinh thông thanh luật làm thơ đường luật và thơ song thất lục bát.

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 54

Tứ Đại Giai Nhân

Tình cờ lên mạng facebook rong chơi, thơ thẩn, thẩn thơ với nhân tình thế thái. Bỗng thấy tấm ảnh chụp nghệ sĩ ngâm thơ Trần Thu Hà với 3 người bạn gái, chắc là bạn học cùng lớp hay là bạn gái thuở thiếu thời hoa niên nở rộ. Những bông lan cuối thu để sắp sang mùa đông băng giá vẫn còn hương sắc nồng nàn như nuối tiếc những ngày xuân đã qua. Thu Hà cười bảo: Mọi người ơi!  Đây là tứ đại giai nhân nè. Tôi thấy câu nói vô tình của Thu Hà hay hay ngồ ngộ, thấy lòng mình đang tràn trề hửng khởi mới gõ liền một mạch bài thơ “ Tứ Đại Giai Nhân“. Cứ tưởng chỉ là tếu táo cho vui không ngờ đọc lại và hôm nay được nghe Thu Hà diễn ngâm mới giật mình thì ra bài thơ ngẫu hứng của mình cũng da diết tình tứ ý nghĩa ra phết.