Vô tình hôm nay trên mạng facebook, Lu Hà tôi được đọc một
lời tâm sự ngắn ngủi thú vị của một người phụ nữ tên là Nina Phan tức là Phan
Ni Na?
Cái tên rõ đẹp như lời tâm sự chân tình và một bài thơ viết
rất sáng tạo gọi là lục lục lục bát. Nghĩa là một khổ cứ ba câu 6 chữ thì một
câu 8 chữ chốt lại thành một quần thể nhịp nhàng ân ái thơ mộng tiên cang, cao
sang, đài các, kiêu sa
có tiếng đàn tranh, đàn tỳ bà, đàn bầu réo rắt, suối reo
bướm lượn, hoa thơm, hồn người sơn thủy hữu tình quyến luyến giao duyên … Một bức
tranh hài hòa mát lịm hồn thơ. Bài thơ này tất xứng đáng được ngâm lắm và để lại
cho muôn đời hậu thế. Hãy ngâm lên các ngâm sĩ gái trai tài hoa của Việt Nam ta
ơi. Hỡi các chuông vàng khánh bạc, những con chim oanh thỏ thẻ những con chim
cu dõng dạc hiên ngang hãy cất tiếng gáy lên đi, hãy cùng nhau cất tiếng ca
vang của núi rừng Tây Nguyên hùng vĩ trầm hùng bao la.
-Nina Phan: THƠ nghĩa Là...THƠ!
Là một phụ nữ có gia đình, chỉ mới học làm thơ, tôi đã gặp
nhiều chỉ trích khi đăng thơ hoặc giao lưu thơ với các bạn thơ( nhất là với
phái nam). Nhiều người nghĩ tôi viết thơ là chỉ viết về cá nhân mình. Họ thật
hiểu sai về tôi.
Tôi nghĩ rằng " Thơ là dùng cảm giác nhỏ để viết lên
cảm xúc lớn." Có nghĩa là dùng trải nghiệm của mình để đào sâu một đề tài
lớn rộng hơn. Thơ là...thơ! Không phải chỉ cá nhân nhỏ bé!
Sau đây là bài thơ tôi đã đăng trước đây, nói về lý do tại
sao tôi yêu thơ. Mong các bạn có thể hiểu vì sao tôi yêu thơ! Xin cám ơn thời
gian của mọi người!
Chúc vui
Vì Yêu Thơ
Vì tôi đã quá yêu thơ...
Tình tang con chữ lượn lờ
Vần âm rơi rớt ngẩn ngơ
Lạc hồn sương khói bơ vơ chớm sầu
Thơ rơi mưa khóc tình ngâu
Tàn mê vụn vỡ bên cầu
Âm thầm nến lịm mắt sâu
Xót nàng Chức Nữ canh thâu nhạt nhoà
Say thơ lời ngọc nở hoa
Vườn xuân tim ấm chan hoà
Mơ màng vương cánh bướm xa
Vọng về đỉnh mộng lượt là tơ giăng
Yêu người mê đắm tình trăng
Hồn say chóng chếnh cung Hằng
Sao trời thắp nguyện hoa đăng
Ước mong Đồng lữ trao khăn mây hồng
Ôm thơ gói cả mênh mông
Thiên thai lạc chốn tiên bồng
Trùng dương hỉ nộ cuồng phong
Khí cao lồng lộng núi trong sương mờ
Vì tôi đã quá yêu thơ...
Phút giây ngây ngất thẫn thờ
Xanh mầm nẩy lộc ươm tơ
Một trời say đắm dại khờ con tim
Nina Phan
Thơ có nghĩa là thơ, là nỗi niềm tâm sự là tiếng nói của
tâm hồn là máu thịt trái tim của một con người trào ra từ đầu ngọn bút như lời
Anh Hàn Mạc Tử
Trải mấy nghìn năm nay từ bản thánh ca đầu tiên là cả một
câu chuyện dài viết bằng thơ và các bài kể chuyện của các tiên tri viết về sáng
thế kỷ trong cựu ước và tân ước ta gọi là kinh thánh. Hay các bản trường ca,
các tác phẩm sử thi cổ đại và trung đại, hay thơ cổ phong thi Đường, thi Tống ở
bên Tàu. Bên Việt Nam ta có Truyện Kiều, Cung Oán Ngâm Khúc, Chinh Phụ Ngâm vân
vân và vân vân…Đều lấy con người là trung tâm của vũ trụ. Con người một cá nhân
là một đơn vị thước đo khởi điểm của thi ca.
Hãy viết về chính mình đi các bạn, buồn thương yêu ghét hỉ
nộ ố ái, tả về các mối liên hệ tình cảm của mình với người thứ hai, thứ ba hay
toàn thể tha nhân. Thơ nói về mối tình người nam và người nữ gọi là thơ ái tính
mọi người chúng ta ai cũng thích đọc. Nguyễn Bính chàng trai nông thôn có lối
thơ kể chuyện tình là một mẫu mực cho chúng ta học tập.
Làm thơ không thể anh yêu em , em yêu anh gào lên như kiểu
anh chàng đồng tính Xuân Diệu mà ngã Hoài Thanh chỉ là một tay thợ sắp chữ hạng
bét chả hiểu quái gì về thơ dám bảo là hoàng tử ái tình? Tình ở đâu? Tình cái
con khỉ. Cứ gào lên bởi các chữ nghĩa sắp xếp mà chả có tâm hồn cảm xúc gì là
loại thơ lưu manh vô học nói về tình yêu. Tình tiết hình ảnh của tình yêu phải
bồng bềnh chìm nổi lãng đãng xa gần huyền ảo mà làm cho người đàn bà đàn ông đọc
lên thấy bủn rủn toàn thân lúc nóng lúc lạnh…. Các giác quan bỗng bật cả dậy
đòi được vuốt ve nuông chiều, hay bùi ngùi thở than, nuối tiếc xót xa thì mới gọi
là thơ tình yêu. Đọc thơ mà toàn thân ỉu xìu giác quan nguội lạnh, rồi dù cho
có các ngâm sĩ cố ngân nga luyến láy nức nở những câu chữ khô khan cằn cỗi là tự
ngâm sĩ đó tự hạ thấp trình độ thẩm mỹ thơ ca của mình. Ngâm lấy được để cưỡng
bức người đọc làm đẹp lòng các lãnh chúa tư bản đỏ dù cho có những tiếng vỗ tay
của những bộ mặt lạnh lùng sắt đá vô cảm, d ù cho có vỡ cả rạp đi nữa thì thử hỏi
có gía trị tinh thần văn hóa luơng tâm nhân phẩm gì?
Thơ là một thể văn vần cô đọng khác với văn xuôi tràng
giang đại hải. Thơ và văn gọi là văn chương nghĩa là phải có nghệ thuật thắt
nút cởi nút tạo ra những xung đột của lý trí trái tim con người tạo ra xúc động
có thể rơi nước mắt hay lồng lộn mắt long lên sòng sọc gào thét uất ức lên.
Thơ là từ tâm hồn trái tim thì phải chân thật không thể dối
trá yêu thành ghét, ghét thành yêu đổi trắng thay đen bịa đặt đánh bóng cá nhân
nào đó tôn lên là thần tượng rồi bảo nhau xì xụp vái lạy.
“Là một phụ nữ có gia đình, chỉ mới học làm thơ, tôi đã gặp
nhiều chỉ trích khi đăng thơ hoặc giao lưu thơ với các bạn thơ( nhất là với
phái nam). Nhiều người nghĩ tôi viết thơ là chỉ viết về cá nhân mình. Họ thật
hiểu sai về tôi.“
Nina ơi! Cô là phụ nữ có gia đình có cuộc sống riêng hạnh
phúc cô làm thơ cô dùng con chữ các thủ pháp nghệ thuật tu từ chân thiện mỹ để
rung động cây đàn muôn điệu trái tim tâm hồn mình thì cô phải viết về cô chứ? Nếu
không từ cô thì từ cục đá, gốc tre, con trâu con bò mà viết à? Những thứ đó là
vật vô tri vô giác biết gì mà cảm với chẳng xúc?
Họ muốn cô từ bỏ cá nhân cô đi, từ bỏ con người thật cha
sinh mẹ đẻ của cô đi mà cô phải hội nhập vào bầy người bị tẩy não, đổi giống
thành con người xã hôi chủ nghĩa bầy đàn chuồng thú trại lính. Nghĩa là cô phải
tự bóp cổ linh hồn mình chết tươi đi mà lấy linh hồn của tập thể của toàn thể
xã hội mà viết.
Giống như thằng cha Lôi Phong dở hơi ở bên Tàu:
Với đồng chí ấm áp như mùa xuân
Với việc chung cháy nồng như nắng hạ
Với chủ nghĩa cá nhân như gió mùa thu quét lá
Với quân thù như băng giá đêm đông.
Nghe nói thằng cha này tiết kiệm để xây dựng chủ nghĩa xã
hội mà y nhặt cái bàn chải đánh răng vất vào sọt rác mang về rửa đi dùng lại.
Liệu cô Nina có học tập Lôi Phong tất cả vì tập thể không? Thơ ca không nên viết
về mình mà viết về tập thể mới gọi là tốt?
Chủ nghĩa tập thể là luận điểm ngu dân của các nước cộng sản.
Từ những năm đầu của thế kỷ 20 có cuộc tranh luận giữa hai phái nghệ thuật vị
nghệ thuật và và nghệ thuật vị nhân sinh.
Nghệ thuật vị nghệ thuật lấy ngay chính mình là trung tâm
mình nghĩ gì mình cảm thấy gì thì mình viết. Còn nghệ thuật vị nhân sinh thì bảo:
Mày phải có tinh thần tập thể lấy nguyện vọng của số đông mà viết chứ? Viết về
mình là cá nhân ích kỷ tiểu tư sản cần phải hủy diệt. Nghệ thuật vị nhân sinh
quả là dễ lạc vào con đường ma đạo chuớng khí dối tra lưu manh của chủ nghĩa
táo lê, bánh bao xã nghĩa: Vô sản toàn thể thế giới các anh hãy liên hiệp lại.
Trăm hoa đua nở là thủ đoạn nhằm tiêu diệt văn nhân thi sĩ
chính danh những người như cô Nina đó. Họ cưỡng bách các ông bà nông dân phải
làm thơ. Các công xã của Tàu ngày truớc có lệ khi cày bừa các tổ truởng xã viên
phải nộp thơ. Tổ nào thiếu thơ là bị trừ công điểm. Thơ phải ca ngợi sức mạnh tập
thể sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của lãnh tụ Mao Xáng Xế. Ở Việt Nam thơ nói
về cá nhân mình như tự lục văn đoàn hay nhân văn giai phẩm bị quy là thành phản
động phản quốc ủy mị thiếu tinh thần tập thể, thế tiến công quyết chiến quyết
thắng quyết chặt đầu moi gan kẻ thù.
"Tôi nghĩ rằng " Thơ là dùng cảm giác nhỏ để viết
lên cảm xúc lớn." Có nghĩa là dùng trải nghiệm của mình để đào sâu một đề
tài lớn rộng hơn. Thơ là...thơ! Không phải chỉ cá nhân nhỏ bé!"
Đúng vậy, tuyệt vời quá. Thơ của một người sống dưới chế độ
nô lệ độc tài man rợ thì hãy nói mình bị đày đọa khổ đau tang tóc ra sao?
Lấy cái trải nghiệm của mình mà liên tưởng tới xã hội
thiên hạ bao la.
Bây giờ anh sẽ cô em gái thơ bé bỏng đáng yêu viết gì nhé!
"Vì tôi đã quá yêu thơ...
Tình tang con chữ lượn lờ
Vần âm rơi rớt ngẩn ngơ
Lạc hồn sương khói bơ vơ chớm sầu"
Vì yêu thơ qúa yêu thơ mà cô nàng thả tâm hồn mình vào thế
giới suy tư mộng tưởng những con chữ lẳng lơ lượn lờ như bướm tìm hoa... Chao
ôi sao mà đẹp rung động trái tim mẫn cảm của tôi thế này hở giời. Tôi Lu Hà
cũng là một thi sĩ tình thơ yêu thơ đắm đuối chầm bập quên ăn mất ngủ để sáng
tác thơ đây
Vần âm rớt xuống vần dương chắc hẳn thăng lên dập dìu quấn
quít rỡn đùa nhau để hồn sương khói bơ vơ sớm chiều lạc vào nơi tiên bồng hải đảo
thiên thai đào nguyên cứ mê man môt thế giới huyền hoặc hư không êm ái vô
cùng...
Các vần thơ, lờ, ngơ, vơ nốu tiếp nhau như làn sóng lăn
tăn của thanh bằng mềm mại tha thiết vô cùng...
Chốt lại hai chữ chớm sầu quả là một kết qủa của thanh nhạc
man mát bảng lảng xa xôi mà cộng hưởng lên tiếng rung cung đàn bời hai chữ chớm
sầu...
Đây là nghệ thuật giăng tơ nối các nhịp cầu của thơ theo
môt lô rích biện chứng phân tâm tinh thần học.
"Thơ rơi mưa khóc tình ngâu
Tàn mê vụn vỡ bên cầu
Âm thầm nến lịm mắt sâu
Xót nàng Chức Nữ canh thâu nhạt nhoà"
Một hình ảnh ẩn dụ đẹp lấy hạt mưa để tả phiến sầu liên kết
với khổ trên. Hạt mưa rơi xuống vỡ vụn bên cầu như truyện tình dang dở bao đời
con gái, rồi chỉ biết âm thầm như ngọn nến lịm dần nơi thánh đường khói cay
trũng mắt em sâu. Vì em buồn thuơng nhớ xa xôi...
Mưa và và cầu là liên tưởng tới ô thước cầu vồng, xót xa
cho nàng Chức Nữ nhớ chàng Ngưu Lang nơi hạ giới xa xăm mà mỗi năm trời chỉ cho
gặp một lần. Một nghệ thuật dùng điển tích để nói lên lòng mình. Nina xứng đáng
là con cháu của cụ Nguyễn Du lắm. Ai làm thơ mà hay vận dụng điển tích chứng tỏ
học vấn uyên thâm tinh hoa cổ học đọc sách nhiều.
Việt Nam ta hiện nay có thơ ấp mái, thơ thổi ống tre ống
đu đủ trí tuệ tầm thường xích lô ba gác cửu vạn cu li móc cống rãnh thì làm
quái gì có học vần mà vận dụng điển tích. Thực ra giới thợ thuyền lao nô họ cần
no cơm ấm cật chứ thơ phú làm cái gì? Quanh đi quẩn lại là gà cồ ăn quẩn côí
xay tranh nhau lấy gốc đa, con trâu, cánh đồng lúa, củ chuối, ra mà làm đối tượng
cảm hứng, tả tình cũng gỉa vờ cũng say mê sướt mướt từ ngữ băm bổ guợng gạo cố
cưỡng ép cho có vần. Thơ thế cũng là thơ khỉ ơi là khỉ. Nếu dùng cảnh sông núi
non nước cũng phải khéo léo cái cái tâm trạng thật của mình vào mà tả như cụ
Tàn Đà chứ?
Hai chữ nhạt nhòa cuối cùng câu 8 lại chốt lại với chữ
tình ngâu là nghệ thuật thắt nút gây xung đột tư tưởng vận mênh bắt người đọc
phải động não suy tư. Những cái trán phẳng cũng buộc phải nhăn lại đôi chút.
Con người dù vô cảm đến đâu không lẽ không có tí cảm xúc nào chăng mà chỉ lai
nhai mải thơ củ khoai củ sắn riềng mẻ xu hào bắp cải mà hè nhau lên đài ngâm
nga bịt mũi nức nở thơ hay quá trời, mộc mạc dễ hiểu quá trời thấm vào lục phủ
ngũ tạng của bác nông dân, chị lao công quét rác như ông Tố Hữu rêu rao phét
lác nhờ đọc thơ ông hay quá mà anh nông dân mệt bở hơi tai muốn cày thêm thửa nữa,
chị lao công xin tăng ca.
“Say thơ lời ngọc nở hoa
Vườn xuân tim ấm chan hoà
Mơ màng vương cánh bướm xa
Vọng về đỉnh mộng lượt là tơ giăng“
Người ta bảo thi nhân đã tuôn châu nhả ngọc, mỗi câu thơ lấp
lánh ánh hào quang của viên ngọc bích nở ra những cánh hoa xuân.
Đời người con gái ngưòi thiếu phụ như trẻ lại, trái tim
nàng được xoa dịu ấm áp chan hòa, sau một hồi thổn thức nức nở thì con người ta
lại trở về trạng thái bình thường.
Ở Châu Âu hay ở Mỹ có các nhà tâm lý học chửa các con bệnh
tinh thần rất hiệu qủa hơn cả các thày thuốc chánh hiệu con dệ rừng, con nai
vàng. Gọi là các nhà Psychotherapeuthen, việc đơn giản là nghe kể chuyện tư vấn
cho các chàng các nàng thất tinh thất nghiệp khủng hoảng tinh thần.
Làm thơ là tự nói lên tâm trạng buồn khổ thương đau hờn giận
căm ghét phẫn uẫn của mình là tự mình giải thoát mình rồi. Đám lưu manh văn sĩ
vô học nó chê là cá nhân quá, không đề cao tinh thần tậo thể thì cô Nina cứ bỏ
ngoài tai khinh bỉ không thèm bận tâm làm gì nhé. Mặc xác họ cho họ đã ngu cáng
ngu thêm cho họ cứ đắm đuối mãi cái chủ nghĩa tập thể làm thơ ca ngợi củ chuối
lá đa rễ đa. Mặc xác họ gân cổ cò mà ngâm nga cho rã bọt mép ra tự nguyện là bồi
thơ bồi ngâm cho chế độ. Hãnh diện tự hào mình là nghệ sị nhân dân ưu tú. Bằng
khen giấy khen dán đầy tường. Nếu có ông thày đồ giảng nghĩa cho chữ nghệ sĩ
nhân dân ưu tú là gì ? Không đơn giản là phần thưởng cao sang cao qúy nhất mà
ngưòi ta phong tặng cho mình đâu. Ờ đây tránh rườm rà khi bình thơ nên tôi
không giải thích chữ nhân dân và toàn thể cụm từ: Nghệ sĩ nhân dân ưu tú.
Chữ tơ giăng cuối cùng câu 8 là trên đỉnh mộng khi đóa
xuân hoa nở. Là cảnh Trang Sinh hồ điệp đi vào thế giới vi vô của lão tử thuận
theo tự nhiên máy trời xếp đặt.
" Yêu người mê đắm tình trăng
Hồn say chóng chếnh cung Hằng
Sao trời thắp nguyện hoa đăng
Ước mong Đồng lữ trao khăn mây hồng"
Hai chữ Đồng Lữ tôi sực nhớ hai câu thơ cổ:
“Đồng Lư lộ thượng tây kiều thủ,
Tú sắc thương nhiên lai chiếu nhân“
Đi trên đường Đồng Lư, ngoảnh mặt nhìn về phía tây,
Màu xanh đẹp của núi chiếu vào người. Hợp với tâm trạng của
Nina, trông trăng ngắm nguyệt nhớ người xưa. Các ngôi sao trời là những đoá hoa
đăng ước vọng trần duyên tái hơp kiếp sau. Đồng Lư có thể là lư đồng khói huơng
khấn nguyện xe tơ kết chỉ khăn hồng. Còn có nghĩa là lữ hành bạn đời bạn đồng
hành ý trung nhân. Thơ phải lắm ý mới hay để người đọc suy tư ngẫm nghĩ.
"Ôm thơ gói cả mênh mông
Thiên thai lạc chốn tiên bồng
Trùng dương hỉ nộ cuồng phong
Khí cao lồng lộng núi trong sương mờ"
Một tuyệt phẩm thơ, tình nàng Nina ôm cả bầu thơ vào lòng
mình như cảm thấy lạc vào cõi mênh mông hư ảo chốn tiên bồng. Một trạng thái vô
thức của tâm hồn lạc vào cảnh giới của thơ như người nghiện thuốc phiên giao
duyên ân ái với nàng tiên nâu.
Cũng là may cho Nina sinh phải thời văn minh điện toán chứ
vào thời nhân văn giai phẩm cô sẽ bị công an bắt trói vu cho là gián điệp phản
động ăn tiền đế quốc tư bản làm thơ tình ái ,để mê hoặc thanh niên, làm họ ủy mỵ
yêu đuợng trai gái mộng mỵ ái tình lẩn trốn nghĩa vụ quân sự không chịu sẵn
sàng đâm chém giết người chịu hy sinh mạng sống đời mình cho đảng cho lãnh tụ
kính yêu. Cô sẽ đi tù mút mùa không có ngày trở về vì một bài thơ tình
"Vì tôi đã quá yêu thơ...
Phút giây ngây ngất thẫn thờ
Xanh mầm nẩy lộc ươm tơ
Một trời say đắm dại khờ con tim"
Vì nàng Nina qúa yêu thơ qúa say mê cái thế giới của suy
tư mộng tưởng, bộ óc nàng trí tuệ nàng, trái tim nàng yêu thơ yêu thế gian tha
nhân thì làm gì nên tội? Hỡi các người nhũng con quái vật mặt nguồi dạ thú tâm
địa nhỏ nhen bần tiện ngu dốt hãy cam chịu kiếp sống man rợ vô tri vô giác vô cảm
của các người. Hãy để nàng Nina yêu dấu kiều diễm của thi sĩ Lu Hà và của chồng
nàng cha mẹ nàng yên. Các ngươi hãy vùi đầu vào mà đọc thơ Tố Hữu, Xuân Diệu
hay thơ con cóc của các người đi đang lăn lóc nhảy nhót ở hội nhà văn Việt Nam
hay các chi nhánh ở các tỉnh. Biết quái gì về thơ mà cũng nhăn nhổ bàn luận phê
bình chỉ trích?
Yêu thơ như nàng Nina là thế đó, giây phút thẫn thờ mà yêu
đời yêu cuộc sống tư do, mầm xanh trổ hoa, chảy nhựa nảy lộc đâm chồi, mặt trời
chân lý soi sáng trái tim dại khờ vững bước trên bước đường đời chông gai bể
dâu cát bụi.
Thơ Em Viết Cho Anh Cảm Hứng
cảm hứng tặng Nina Phan
Thơ em viết lòng anh tứa máu
Nina ơi! Chan chứa tình đời
Nhân gian bốn bể bao người
Hồn thơ cánh hạc chơi vơi ái tình...
Thơ hãy nói về mình em nhé
Nỗi niềm riêng tri kỷ tri âm
Hải triều giông bão ầm ầm
Hoàng hôn cò lả âm thầm thiết tha...
Anh thi sĩ Lu Hà thường gọi
Kiếp phong trần nhức nhối tâm can
Quê hương nghèo đói điêu tàn
Bát cơm manh áo bần hàn khổ đau
Hãy cứ viết trước sau bày tỏ
Rặng trâm bầu cổ độ trăng soi
Tha nhân hạt muối mặn mòi
Hồng nhan bạc mệnh lẻ loi giang đầu
Đêm thổn thức đĩa dầu leo lắt
Giọt châu sa hiu hắt vũng sầu
Trải qua hưng phế bể dâu
Từng thu lá rụng chân cầu sầu tang
Hỡi em gái dịu dàng tươi thắm
Bờ môi xinh ngàn dạm trùng khơi
Nửa vòng trái đất em ơi!
Thương em mới tỏ đôi lời về thơ
Nếu chả may đôi bờ sóng bạc
Nửa hồn mây ngơ ngác bâng khuâng
Non xanh biêng biếc mấy tầng
Hải âu rũ cánh triều dâng biển buồn
Tình thành thực bồn chồn trong dạ
Biết còn ai thiên hạ hiểu ta
Văn chương nghệ thuật quan hà
Cao nhân thấu tỏ gương nga mọi nhà…!
5.3.2016 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét