Thứ Hai, 3 tháng 11, 2025

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 165

 

Truyện Tình Hai Họ Dương Hà

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 3

 

Cứ mặc nhiên lẽ trời lân lý

Sách sưu tầm sử ký viết ra

Phu nhân mơ thấy trăng ngà

Sinh con Tôn Sách cha là Tôn Kiên

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 164

 

Truyện Tình Hai Họ Dương Hà

cảm xúc thơ Nguyễn Đình Chiểu bài 2

 

“Lý tri Niên thần kỳ đạo hạnh

Lão Tử xưa thanh bạch lương tri

Thiên thu cánh hạc vân vi

Thuận theo tạo hóa tu trì thần tiên“

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 163

 

“Truyện Tình Hai Họ Dương Hà“ là một tác phẩm truyện thơ song thất lục bát dài của tôi phỏng theo, cảm xúc theo tập thơ lục bát dài của cụ Nguyễn Đình Chiểu có tên là“ Dương Từ Hà Mậu“ sáng tác vào khoảng cuối thế kỷ 19. Theo tôi cụ Nguyễn Đình Chiều làm thơ về Lục Vân Tiên rất có giá trị nhưng Dương Từ Hà Mậu cụ lại đả phá đạo Gia Tô. Cụ cho rằng người công giáo theo Tây xâm chiếm Việt Nam nên trong Văn Tế Nghĩa Sĩ Cần Giuộc Cụ lại ủng hộ nghĩa quân quá khích thành khủng bố đốt cả nhà dạy Đạo.
“ Hỏa mai đánh bằng rơm con cúi, cũng đốt xong nhà dạy đạo kia; gươm đeo dùng bằng lưỡi dao phay, cũng chém rớt đầu quan hai nọ“. Những người nông dân bất bình dưới ách cai trị của Pháp vùng lên đánh đuổi chúng là đúng, nhưng nhà dạy đạo chỉ gồm các Xơ, trẻ mồ côi và các giáo dân hiền lành thì tội tình gì mà cũng phóng hỏa thiêu trụi ?

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 162

 

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“Video 34”

 

Đây là video cuối cùng trong tập thơ song thất lục bát Trung Hiếu Nghĩa Hiệp của tôi. Thật ra khi tôi viết bài bình giảng này nghệ sĩ Thu Hà vẫn chưa diễn ngâm. Nhưng tôi cứ viết sẵn để đó, lúc nào có cơ hội thiên thời địa lợi nhân hòa, có thời gian, tâm trạng thoải mái vui vẻ thì ngâm. Không việc gì mà phải hấp tấp vội vàng, không vì tiền, không vì lơị, không vì danh mà tấm lòng ta chỉ hướng tới tha nhân, cho tương lai muôn đời con cháu, cho nền văn hoá ngôn ngữ tiếng Việt. Triết gia Hegel đã từng lấy thước đo cho quân tử và tiểu nhân, kẻ lương thiện và bầy ma quỷ:

-” Mình vẫn là mình trong mọi hoàn cảnh chống lại mình”

Nói như nhà văn nhà thơ từng nghiên cứu sâu về môn triết học Paul Nguyễn Hoàng Đức:

” Tha trong từ tha nhân, nghĩa là người khác. Khi ta không chịu trách nhiệm về mình, ta thành suy đồi, rồi ta tha hóa. Một cây viết, một bình luận ngắn, một phàn nàn kêu ca phê phán chê trách người khác mà không chịu trách nhiệm về những điều mình viết mà lấy tập thể ra để hòa đồng thì làm sao mà chẳng tha hóa”

Bình Giảng Thơ Lu Hà Do Thu Hà Diễn Ngâm Phần 161

 

Trung Hiếu Nghĩa Hiệp

“Video 33”

 

Lục vân Tiên và các tướng lãnh nhất là Hớn Minh và Vương Tử Trực đã lập được chiến công hiển hách, đánh bại đội quân xâm lăng cướp biển tinh nhuệ có tên Cốt Đột biết dùng tà thuật sai ma khiến quỷ, nhưng cũng bị đại nguyên soái Lục vân Tiên chém rụng đầu. Nhà vua và quần thần lớn bé đều rất cảm kích thán phục. Vua ra chiếu chỉ bình Oa đại cáo cho khắp thiên hạ biết, và cho quân cấm vệ hộ tống quan trạng về quê hương vinh quy bái tổ. Vì khi đỗ trạng nguyên Lục vân Tiên phải cầm quân ra trận, không có điều kiện trở lại quê nhà.

 

“Khải hoàn ca vi vu gió thổi

Thành Tràng An công tội phân minh

Thong dong tính chuyện ân tình

Trạng Nguyên xa giá triều đình chuẩn y